Wat is de beste zorg voor jongeren? Wat heeft onze kwetsbare doelgroep nodig? Belangrijke vragen die bepalen hoe we onze zorg willen inrichten. Manager behandelzaken Suzanne Punt deelt haar visie.
Acceptatie
‘Uit onderzoek is gebleken, dat het uitsluiten van jongeren zeer negatieve gevolgen heeft voor hun zelfbeeld en ontwikkeling.’ Ze legt uit dat de meeste organisaties bij aanmelding, met exclusiecriteria werken, in het huidige jeugdhulpverleningssysteem. Daardoor kunnen jongeren het gevoel van buitengesloten worden krijgen. Je bent pas welkom of je wordt pas geaccepteerd als je aan een aantal voorwaarden voldoet en binnen het aanbod “past”. Schakenbosch wil bij aanmelding het uitgangspunt van onvoorwaardelijke acceptatie van jongeren hanteren, zowel voor de jongeren, die met een gesloten machtiging worden aangemeld, als voor de jongeren die vrijwillig worden aangemeld.
‘Elke aangemelde jongere is welkom,’ aldus Suzanne Punt. ‘Aan de hand van een goede integrale gezinsdiagnose gaan we op maat een hulpverleningsaanbod samenstellen.’ Dit voorkomt “het gevoel van buitengesloten te worden” direct bij aanmelding.
Vertrouwen
Op de vraag ‘Wat hebben de bij Schakenbosch aangemelde jongeren nodig?’ antwoordt ze: ‘Het weer kunnen, durven of willen accepteren van hulpverlening. Jongeren die bij ons geplaatst worden, hebben vaak het vertrouwen in de hulpverlening verloren. Ze denken soms, dat niemand hen kan helpen. In eerste instantie willen ze dan ook vaak niet op Schakenbosch verblijven. We proberen door middel van het opbouwen van het contact en de pedagogische relatie, hen te motiveren zich open te stellen voor hulp.’ Zo snel als mogelijk in het traject probeert Schakenbosch hen nieuw perspectief te bieden op hun mogelijkheden voor de toekomst.
Passende zorg
Bij deze manier van werken is het niet de vraag hoe een jongere het beste in een jeugdzorgaanbod past. De beste zorg is namelijk voor iedereen anders. Jeugdhulp moet afgestemd zijn op de hulpvraag, op wat een jongere en het gezin nodig hebben om weer verder te kunnen. Zorg op maat dus. Suzanne Punt vertelt: ‘Het gaat eerder om de vraag ‘Wat is in deze situatie voor deze jongere en dit gezin de best passende hulpverlening?’
Zorg dient niet zwaarder, maar ook niet lichter te worden ingezet, dan nodig is. Schakenbosch wil met ketenpartners gaan samenwerken om samen de best passende zorg op maat te kunnen organiseren. Door flexibel op- en af te schalen in de keten, kan de zorg optimaal afgestemd worden op de hulpvraag.
Bij Schakenbosch krijgen jongeren één geïntegreerde behandeling. De organisatie combineert in haar aanpak de expertise van lichte verstandelijke beperking, jeugd- en opvoedhulp en jeugd-ggz met onderwijs op maat en/of werk. Suzanne Punt: ‘Hoe complex de problematiek ook is, een jongere verdient één integrale aanpak, over de schotten van de verschillende jeugdhulpverleningsvormen en onderwijs heen. Eén kind één plan noemen we dat.’
Gezin
Vanaf de oprichting van Schakenbosch vinden we al dat een jongere een onlosmakelijk onderdeel is van zijn gezin. Schakenbosch heeft naast de jongere dus ook oog voor het gezin. De dynamiek in het gezin wordt daarom meegenomen in de diagnose van de jongere. ‘Zoveel als mogelijk denken en doen ouders mee in de behandeling van hun kind,’ vertelt Suzanne Punt. Ambulant hulpverleners vormen hierbij een waardevolle spil in de samenwerking van het gezin met Schakenbosch. ‘Eigenlijk zijn we al bijna zover om te zeggen: Eén gezin één plan.’
Schakenbosch komt ook situaties tegen dat een ouder zelf problemen heeft, bijvoorbeeld een onverwerkt trauma. Het kan zijn dat dit van invloed is op de behandeling en ontwikkeling van de jongere in het gezin. ‘Indien nodig en gewenst, organiseren we dat deze ouder behandeling krijgt,’ zegt Suzanne Punt. ‘Dit kunnen wij bieden in samenwerking met onze moederorganisaties: Jeugdformaat, Ipse de Bruggen en Parnassia groep.’
Verdere verbetering
Waarmee zou de zorg nog verder verbeterd kunnen worden? ‘We moeten onze expertise inzetten om meer outreachende hulp te bieden. Wanneer we een gesloten plaatsing kunnen voorkomen, willen we dat altijd proberen.’
Als een gesloten opname toch nodig is, dan is de verwachting dat kleinere groepen met vaste gezichten en een warme sfeer gunstig zijn voor de jongeren. In dat kader verzamelt Schakenbosch data om haar idee te kunnen toetsen.