Om jongeren de best passende zorg en onderwijs te bieden, werken medewerkers van Schakenbosch zorg en onderwijs gezamenlijk met een persoonlijk en doorlopend integraal dagprogramma (DID) van 52 weken. Samen met de jongere wordt de dag ingevuld. Leren en ontwikkelen staan hierbij centraal. Zo kan het ene blok wordt gevuld met behandeling en het andere met onderwijs. Alles sluit netjes op elkaar aan. Tussendoor is er keuze uit activiteiten, waar de jongere behoefte aan heeft.
We zijn nu een jaar onderweg met het DID. We zijn er nog niet, maar er is ook geen weg meer terug. Lees de ervaring van Wouter van Schakenbosch College:
Docent Wouter van Schakenbosch College ziet jeugdzorgjongeren opbloeien als hun dag gevuld is met activiteiten waar ze blij van worden. Voor de een is dat een Franse les volgen, de ander staat liever te koken of te timmeren. Om nóg betere programma’s te maken, werken JeugdzorgPlus-instelling Schakenbosch en de school die erbij hoort sinds een jaar extra intensief samen. Wouter blikt terug.
Als hij ziet wat het effect is op jongeren maakt zijn hart een sprongetje. ,,Je ziet ze lol hebben, plezier hebben.” Het Schakenbosch College waar Wouter werkt is bijzonder. Op het terrein in Leidschendam grenst het aan de gesloten woongroepen. Wouter is coördinator van de Trajecten op Maat (TOM) en draait samen met zijn collega Roland de TOM-klas. Het zijn vaak ‘hele kwetsbare jongeren’ die in de TOM-klas terecht komen, vertelt Wouter.
Deze leerlingen hebben vaak een grotere ondersteuningsbehoefte dan de leerlingen die meedraaien in de reguliere klassen op school. Vanuit de TOM wordt er nauw samengewerkt met Leren en Ontwikkelen (L&O). Vanuit L&O worden jongeren individueel begeleid.
L&O is een aantal jaar geleden opgestart en vervult een belangrijke rol in het programma van jongeren die slechts gedeeltelijk of niet mee kunnen draaien op school. In het verleden zaten deze jongeren vooral op de woongroep. Nu krijgen ook deze jongeren vanuit TOM en L&O een programma aangeboden, waarbij zij een vorm van onderwijs krijgen. Het Doorlopend Integraal Dagprogramma (DID) kan een belangrijke rol spelen bij het indelen van zo’n programma.
Vorig jaar startte Schakenbosch en Schakenbosch College samen met het werken met het DID. ‘Ik zie echt dat dit een goede manier van werken is. Ik zie gewoon dat het effect heeft’, zei de onderwijsman hier toen over. Een jaar later is hij daar nog steeds van overtuigd. ,,Het heeft een megagroot effect. Als het goed wordt ingericht kunnen jongeren kunnen zich op meerdere vlakken ontwikkelen.”
Ging de samenwerking een jaar geleden rap van start, nu is er noodgedwongen wel een stapje terug gedaan. ,,Schakenbosch zit midden in een transitie naar kleinere groepen. De prioriteit ligt nu bij het maken van die omslag,” weet Wouter.
De verdere ontwikkeling van het dagprogramma staat nu daarom even op een lager pitje. Dat heeft ook te maken met een praktisch probleem. ,,Wij en de zorg werken met verschillende computerprogramma’s. Hierdoor komt het erop neer dat DID’s op en neer worden gestuurd. Het idee is om samen een daginvulling te maken van 8 tot 8. Wanneer er nu echter wijzigingen in een DID worden doorgevoerd, wordt dit niet altijd met elkaar gecommuniceerd. Hierdoor loop je ertegenaan dat DID’s niet up-to-date blijven. Een gezamenlijk programma waarin zowel de mensen van de zorg als die van het onderwijs wijzigingen door kunnen voeren, zou hierin een uitkomst kunnen zijn.”
Dat betekent niet dat er nu geen maatwerk is, want Wouter en zijn collega Roland werken al drie jaar met Traject op Maat (TOM). Een TOM-traject betekent dat een jongere een-op-een onderwijs krijgt of in een klein groepje met voldoende begeleiding. ,,We hebben daar al heel veel stappen in gezet. Ook voor de jongeren die bij L&O een programma draaien zijn er nu een aantal praktijkblokken in het schoolrooster ingepland. Op deze momenten krijgen jongeren individueel of in een tweetal bijvoorbeeld techniek, horeca, sport, ckv en muziek aangeboden. Dit is enorme winst ten opzichte van het verleden.”
Het DID is een volgende stap. In het DID is niet alleen school ingepland, maar ook de therapie/behandeling die de jongere volgt en de activiteiten die hij in zijn vrije tijd onderneemt, zoals sport. De zorgmentor en de onderwijsmentor kijken samen met de jongere hoe het programma eruit moet zien. Tussen 8 en 8 is de hele dag dus ingevuld. Dat geeft houvast.
Het gaat om kinderen en jongeren die bijvoorbeeld psychiatrische- of gedragsproblemen hebben of die uit een moeilijke thuissituatie komen. ,,We zien bijvoorbeeld ook veel kinderen met een posttraumatische stressstoornis. Die krijgen hier dan behandeling. In de TOM-klas zien we de leerlingen stappen maken. Bijvoorbeeld in het contact tussen de docent en de leerling en het contact met hun klasgenoten. Hun sociale vaardigheden nemen toe. Bij binnenkomst zijn deze leerlingen veelal angstig en ze kijken de kat uit de boom. Door een veilig klassenklimaat te bieden zie je de leerlingen geleidelijk opbloeien. We zien dat hun gemoedstoestand verbetert en dat ze lol hebben op school. Dat is ook wat we het allerbelangrijkst vinden, dat de jongeren plezier hebben bij ons.”
Als Schakenbosch straks weer in wat rustiger vaarwater zit, kijkt Wouter ernaar uit om de volgende stap te maken met het integraal dagprogramma, dat ze de intensievere samenwerking met de zorg weer op kunnen pakken. ,,Als de transitie naar kleinere groepen straks is afgerond, zal daar alleen maar meer behoefte aan zijn en er komt meer ruimte omdat er kleinschaliger gewerkt gaat worden. In de toekomst komen er waarschijnlijk steeds meer jongeren binnen die een TOM-traject nodig hebben. Juist die jongeren hebben behoefte aan veel structuur en maatwerk en een goed gevuld DID is dan keihard nodig.”
Lees ook:
07 apr Samen ervoor zorgen dat het synchroon blijft lopen
24 mrt Schakenbosch plukt al vruchten van nieuwe werkwijze
10 mrt Ervaringen van Chantal en Brenda
24 feb Zorg én onderwijs
01 feb Doorlopend integraal dagprogramma